Goed om jullie allemaal weer te zien. En toch ook wel een bijzonder moment: het is de eerste keer sinds de coronapandemie losbarstte dat we live het glas met elkaar kunnen heffen op het nieuwe jaar. Ik hoop dat jullie zoveel mogelijk vakantie hebben kunnen nemen de afgelopen tijd en weer een beetje uitgerust zijn.

Ik weet niet hoe het met jullie zit maar ik had op 31 december toch wel weer het gevoel dat ik uit een achtbaan stapte. Want ook dit was weer een jaar dat de geschiedenisboekjes zal halen. We hadden begin van het jaar net zo’n beetje de corona lockdowns achter de rug en toen brak er op slechts een paar duizend kilometer hier vandaan een oorlog uit. Ik weet niet of jullie nog weten waar jullie waren toen jullie het nieuws over de Russische inval in Oekraïne vernamen, maar ik weet het nog wel. Ik was die dag in Parijs voor een retraite-vergadering van de Governing Council en ik kan me nog goed de bedrukte sfeer herinneren onder de collega’s aan tafel. ’s Avonds mocht ik gelijk op een pleintje in de regen voor het NOS-journaal opdraven om wat te zeggen over de economische gevolgen.

Laten we wel wezen, dit was toch wel de grote dramatische gebeurtenis van het afgelopen jaar, een gebeurtenis met enorme gevolgen. In de eerste plaats natuurlijk voor de mensen in Oekraïne. Daarbovenop kregen we te maken met een energiecrisis, eentje die deed denken aan de autoloze zondagen van 1973, met grote gevolgen voor burgers en de economie. En, dan komt het voor ons als centrale bank natuurlijk heel dichtbij, een inflatie zoals we in bijna geen halve eeuw meer gezien hebben. Het kan verkeren. Ik heb 10 jaar lang met mijn ECB-collega’s een regendans opgevoerd voor meer inflatie. En ineens komt de inflatie met bakken uit de lucht vallen. Ik geloof dat we in mei-juni 2021 even de beoogde 2% hebben aangetikt, maar daarna schoot het direct door naar waarden boven de 10%. In Nederland hebben we zelfs de 17% aangetikt. En dan zie je dus ook gelijk, wat we eigenlijk alleen nog uit de geschiedenisboekjes weten, dat inflatie burgers direct heel hard raakt.

Oorlog, een energiecrisis, inflatie, en dan heb ik de klimaatcrisis nog niet genoemd. Het lijkt wel alsof vrede en stabiliteit van alle kanten onder druk staan. Je zou er haast somber van worden.

En er is ons dit jaar ook een collega ontvallen, Yvonne Zagt-Niesen. Het overlijden van een collega is gewoon erg verdrietig. Het raakt aan wat we uiteindelijk als het allerbelangrijkste ervaren: ons leven, onze gezondheid, ons geluk en dat van onze naasten.

En dat relativeert dan ook gelijk wel weer de uitdagingen waar we als DNB voor staan. Zelf heb ik gelukkig een nogal optimistische natuur. Daarom geeft het mij stiekem toch ook altijd wel weer energie. Zo van: juist in deze tijden heeft DNB, als baken van stabiliteit, een belangrijke taak en ik ga ook komend jaar weer mijn stinkende best doen om die taak zo goed mogelijk uit te voeren.

En die taak is meer dan ooit: werken aan stabiliteit in een tijd die verre van stabiel is. We zullen als Stelsel mogelijk impopulaire maatregelen moeten nemen. Iedereen wil dat we wat aan de hoge inflatie doen, maar niet iedereen vindt het leuk als de centrale banken doen wat daarvoor nodig is: namelijk de rente flink omhoog sturen. Dat vereist meer dan ooit dat we onze onafhankelijkheid bewaken, het hoofd koel houden. Maar dat alles met een warm hart voor de burgers van Nederland en Europa waar we voor werken. En voortdurend topkwaliteit leveren in alles wat we doen.

Dat laatste is jullie wel toevertrouwd. Zo hebben we denk ik een significante rol gespeeld bij het tot stand brengen van een koerswijziging bij de ECB. We hebben in Den Haag het potentiële conflict tussen monetair en begrotingsbeleid luid en duidelijk aangekaart. We hebben rond het faillissement van ATB met een snelle uitvoering van de depositogarantieregeling voor mensen concreet wat kunnen doen. We hebben met het crypto-rapport een duidelijke waarschuwing doen uitgaan. Dat was vlak voordat FTX omviel, dus de timing had slechter gekund. En ook in mijn eerste jaar als FSB-voorzitter hebben we crypto’s goed op de agenda weten te krijgen. En, als laatste maar zeker niet als minste, hebben we de excuses voor het slavernijverleden goed doen landen.

En nu zou je denken: een instelling die altijd maar gericht is op stabiliteit, die wordt vanzelf een beetje muffig. Maar dat zijn we dus allerminst hè. Wisten jullie dat er sinds begin 2020 meer dan 700 nieuwe medewerkers bij DNB zijn begonnen? Dat is echt een groot aantal. Dat laat zien dat dit bastion van stabiliteit zichzelf voortdurend vernieuwt. En dat DNB nog altijd een toporganisatie is waar mensen graag voor willen werken, zelfs op een krappe arbeidsmarkt, waar de aantrekkelijke banen voor het oprapen liggen. Daar mogen we best trots op zijn.

Maar dat roept ook een beetje een ongemakkelijke vraag op. Want wie zijn dan deze DNB-ers? Kennen we elkaar eigenlijk nog wel? Het blijft een feit dat, met alle zegeningen die het thuiswerken heeft gebracht, we elkaar sinds corona minder ontmoeten. Ik moet toegeven dat het mij nog wel eens gebeurd is dat ik bij een vergadering met externen mezelf ging voorstellen aan een eigen medewerker. Het blijft na corona zoeken naar een goede balans tussen thuis werken en op kantoor zijn. Dat laatste blijft wat mij betreft heel belangrijk. Als je elkaar iedere week in levenden lijve ontmoet kun je makkelijker samenwerken, voel je je meer een team, je komt op betere ideeën en het voorkomt onnodige irritatie. Bijvoorbeeld doordat we de mailstroom een beetje binnen de perken houden.

Ik zie dit jaar met gepast optimisme tegemoet. De menselijke inventiviteit is altijd ongekend wanneer geconfronteerd met problemen. Zo hebben we ook corona eronder gekregen. En zo zullen we ook de uitdagingen waar we nu voor staan weer overwinnen. Met ons verstand, met moed en met vasthoudendheid. En dan moet ik aan het eind toch weer denken aan de Oekraïners en hun moedige president, die onder oneindig veel zwaardere omstandigheden al bijna een jaar het hoofd boven water houden. Dat plaatst onze problemen, zonder ze te willen bagatelliseren, toch wel weer in perspectief.

Laten we toosten op 2023. Dat het een jaar mag worden dat iets saaier is dan het vorige. Maar bovenal wens ik jullie een jaar met leven, gezondheid en geluk.